Duurzame alternatieven voor ethefon en ethrel 28 April 2018
Naarmate de dagen korten in het najaar verloopt de afrijping van de laatste tomaten steeds moeizamer. Om de productiesnelheid toch op peil te houden, wordt er gebruik gemaakt van ethefon. Ethefon wordt opgenomen door de plant en geleidelijk omgezet naar ethyleen, een natuurlijk plantenhormoon dat de rijping van tomaten stimuleert. Het gebruik van ethefon staat echter steeds meer ter discussie omwille van zijn mogelijke toxiciteit. Onder druk van groene NGO´s is er vanuit de groentehandel meer en meer vraag naar ethefon-vrij product. Het valt te verwachten dat deze druk van de handel enkel maar zal toenemen. Om concurrerend te blijven is de sector derhalve verplicht om alternatieven te zoeken voor ethefon. Het toepassen van ethyleen als gas in de kas of het in vivo opwekken van de eigen ethyleenproductie van de plant zijn mogelijke residuloze alternatieven voor het ethefongebruik.
De hoofddoelstelling van dit project is dan ook het onderzoeken van in situ en in vivo toepassing van ethyleen in de kas op de afrijping en de kwaliteit van tomaten op het einde van de jaarrondteelt. Binnen dit IWT-project zal worden ingezet op verschillende alternatieve pistes voor de afrijping van tomaten. Ethyleengas kan rechtstreeks in de kas ingebracht worden met behulp van gasflessen om zo de autokatalytische productie van ethyleen te stimuleren. Bij deze techniek zal het effect van verschillende factoren zoals ethyleenconcentratie, behandelingsduur, klimaatomstandigheden in kaart worden gebracht. De vruchtkwaliteit is de belangrijkste parameter om tot een optimaal protocol te komen voor toepassing van ethyleen.
Voor een homogeen en kwalitatief resultaat moeten uniforme behandelingscondities in de kas worden gerealiseerd. Zo zal de verdeling van ethyleen in een aantal kassen aan de hand van computersimulaties worden bestudeerd en geoptimaliseerd. Ook zal er aandacht gaan naar andere aspecten zoals het verwijderen van ethyleen uit de kas om nadelige effecten voor de volgende teelt te vermijden.
Omdat er nog geen wettelijk kader bestaat voor het toepassen van ethyleengas in een kas om de rijping van tomaten te bevorderen, zal getracht worden om vanuit dit project een erkenningsprocedure voor ethyleengas te ondersteunen.
Naast het gebruik van ethyleengas kan ook de productie van endogeen ethyleen gestimuleerd worden. Dit endogeen ethyleen, dat door de planten zelf geproduceerd wordt, kan worden opgewekt door het aanleggen van stressomstandigheden. Zo zal een plant bij bijvoorbeeld zuurstof- of zoutstress precursoren aanmaken die de productie van endogeen ethyleen activeren. Uit onderzoek zal moeten blijken of deze stress een voldoende groot effect kan teweegbrengen om de endogene ethyleenproductie te activeren.
De resultaten werden verkregen uit het VLAIO LA traject "Duurzame alternatieven voor ethefon in de tomatenteelt" (IWT 135073) uitgevoerd door KU Leuven, het Proefstation voor de Groenteteelt, het Proefcentrum Hoogstraten en het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten. Het project werd financieel en ondersteund door EMS, de LAVA veilingen, Boerenbond en toeleveranciers van ethyleengas.